Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha, thường được biết đến với biệt danh La Roja, là một trong những thế lực lớn của bóng đá thế giới. Mặc dù đã chạm đến đỉnh vinh quang với chức vô địch World Cup 2010, lịch sử của họ tại giải đấu danh giá nhất hành tinh cũng ghi dấu không ít những thất bại cay đắng và đáng tiếc, thường đến vào những thời điểm không ai ngờ tới hoặc trong những hoàn cảnh gây tranh cãi.
World Cup 1982: Nỗi thất vọng trên sân nhà
Được tổ chức trên sân nhà, kỳ vọng dành cho Tây Ban Nha tại World Cup 1982 là rất lớn. Tuy nhiên, áp lực khổng lồ dường như đã đè nặng lên đôi chân các cầu thủ. La Roja thi đấu không thuyết phục ở vòng bảng đầu tiên, chỉ giành được một chiến thắng trước Nam Tư, hòa Honduras và thua Bắc Ireland. Dù lọt vào vòng bảng thứ hai, họ tiếp tục gây thất vọng khi thua Tây Đức và chỉ thắng được đội tuyển Anh đã hết mục tiêu, qua đó chính thức bị loại. Màn trình diễn nhạt nhòa ngay tại quê hương là một trong những nỗi buồn lớn nhất trong lịch sử tham dự World Cup của đội tuyển này.
Khoảnh khắc buồn của đội tuyển Tây Ban Nha sau thất bại đáng tiếc tại World Cup 1982 trên sân nhà
World Cup 1994: Chiếc cùi chỏ định mệnh và giọt nước mắt của Luis Enrique
Tại World Cup 1994 trên đất Mỹ, Tây Ban Nha lọt vào tứ kết và đối đầu với đối thủ nhiều duyên nợ Italy. Trận đấu diễn ra căng thẳng và kịch tính. Khi tỷ số đang là 2-1 nghiêng về Italy ở những phút cuối, trong một pha tranh chấp trong vòng cấm, hậu vệ Mauro Tassotti của Italy đã thúc cùi chỏ khiến Luis Enrique (khi đó là cầu thủ Tây Ban Nha) bị gãy mũi và máu chảy đầm đìa. Tuy nhiên, trọng tài Sándor Puhl đã không thổi phạt đền cho Tây Ban Nha. Hình ảnh Luis Enrique ôm mặt đầy máu, bất lực nhìn đội nhà bị loại đã trở thành một trong những khoảnh khắc ám ảnh nhất, biểu trưng cho sự tiếc nuối và cảm giác bất công mà La Roja phải chịu.
World Cup 1998: Cú sốc vòng bảng
Đến Pháp với một đội hình gồm nhiều ngôi sao đang ở độ chín như Raúl González, Fernando Hierro, Luis Enrique, Tây Ban Nha được đánh giá là ứng cử viên nặng ký. Tuy nhiên, họ đã khởi đầu giải đấu một cách tệ hại khi bất ngờ thua Nigeria 2-3 trong một trận cầu đầy sai lầm ở hàng phòng ngự. Tiếp đó, trận hòa không bàn thắng trước Paraguay khiến Tây Ban Nha rơi vào thế khó. Dù đã hủy diệt Bulgaria 6-1 ở lượt trận cuối, chiến thắng muộn màng của Paraguay trước Nigeria đã khiến La Roja ngậm ngùi rời giải ngay từ vòng bảng. Đây là một trong những thất bại gây sốc và đáng tiếc nhất, xét đến thực lực của đội tuyển Tây Ban Nha khi đó.
Nỗi thất vọng của các cầu thủ Tây Ban Nha khi bị loại sớm khỏi vòng bảng World Cup 1998 một cách bất ngờ
World Cup 2002: Tranh cãi trọng tài và thất bại trước chủ nhà Hàn Quốc
Kỳ World Cup đầu tiên tại châu Á chứng kiến Tây Ban Nha một lần nữa dừng bước ở tứ kết trong một trận đấu đầy tranh cãi với đội đồng chủ nhà Hàn Quốc. Trọng tài người Ai Cập Gamal Al-Ghandour đã có những quyết định gây bất lợi nghiêm trọng cho La Roja, bao gồm việc từ chối hai bàn thắng hợp lệ của họ. Đầu tiên là pha đánh đầu tung lưới của Rubén Baraja bị cho là phạm lỗi đẩy người, và sau đó là tình huống Joaquín Sánchez tạt bóng cho Fernando Morientes ghi bàn nhưng trọng tài biên lại căng cờ báo bóng đã đi hết đường biên ngang, dù pha quay chậm cho thấy điều ngược lại. Tây Ban Nha sau đó đã thua trên chấm luân lưu, rời giải trong sự ấm ức và phẫn nộ.
World Cup 2014: Sự sụp đổ của nhà đương kim vô địch
Bốn năm sau đỉnh cao vinh quang ở Nam Phi, Tây Ban Nha đến Brazil với tư cách là nhà đương kim vô địch thế giới và châu Âu. Tuy nhiên, những gì diễn ra lại là một cơn ác mộng. Ngay trận ra quân, họ thảm bại 1-5 trước Hà Lan trong một trận đấu mà lối chơi tiki-taka bị phá sản hoàn toàn. Ở trận đấu tiếp theo mang tính sống còn, La Roja tiếp tục trình diễn bộ mặt bạc nhược và thua Chile 0-2, chính thức trở thành cựu vương chỉ sau hai lượt trận vòng bảng. Sự sụp đổ nhanh chóng và đau đớn này đánh dấu sự kết thúc của một thế hệ vàng và là một trong những màn bảo vệ ngôi vương tệ nhất lịch sử World Cup.
Hình ảnh biểu tượng cho sự sụp đổ của nhà đương kim vô địch Tây Ban Nha tại World Cup 2014 ở Brazil
World Cup 2018: Bất lực trước chủ nhà Nga trên chấm luân lưu
Kỳ World Cup 2018 tại Nga bắt đầu đầy biến động cho Tây Ban Nha khi HLV Julen Lopetegui bị sa thải chỉ hai ngày trước trận ra quân. Dưới sự dẫn dắt của HLV tạm quyền Fernando Hierro, Tây Ban Nha vượt qua vòng bảng nhưng lại gặp bế tắc trước lối chơi phòng ngự số đông của đội chủ nhà Nga ở vòng 1/8. Dù kiểm soát bóng vượt trội, La Roja chỉ có được trận hòa 1-1 sau 120 phút và cuối cùng gục ngã trên chấm luân lưu định mệnh. Thất bại này cho thấy sự lúng túng của Tây Ban Nha khi đối đầu với những đối thủ chủ động chơi phòng ngự chặt chẽ.
World Cup 2022: Kịch bản cũ lặp lại
Tại Qatar, Tây Ban Nha khởi đầu ấn tượng với chiến thắng 7-0 trước Costa Rica, nhưng sau đó lại gặp khó khăn. Họ hòa Đức, thua Nhật Bản và chỉ đi tiếp nhờ hơn hiệu số. Ở vòng 1/8, kịch bản của năm 2018 lặp lại khi Tây Ban Nha đối đầu với một đội bóng chơi phòng ngự kiên cường là Ma Rốc. La Roja kiểm soát bóng áp đảo nhưng hoàn toàn bất lực trong việc tìm đường vào khung thành đối phương trong suốt 120 phút. Trên chấm luân lưu, các chân sút Tây Ban Nha thực hiện cực kỳ tệ hại, không thành công lần nào và chấp nhận thất bại 0-3, một lần nữa dừng bước sớm đầy tiếc nuối.
Các cầu thủ trẻ Tây Ban Nha buồn bã sau thất bại trên chấm luân lưu trước Ma Rốc tại World Cup 2022
Lịch sử tham dự World Cup của Tây Ban Nha là một bức tranh đa sắc màu, nơi vinh quang và thất bại luôn song hành. Những trận thua đau đớn, những khoảnh khắc gây tranh cãi và những màn trình diễn dưới kỳ vọng đã tạo nên những chương buồn đáng tiếc trong hành trình chinh phục cúp vàng thế giới của La Roja, nhắc nhở rằng ngay cả những đội bóng vĩ đại nhất cũng không tránh khỏi những nốt trầm trong lịch sử.
